ماکروگرافی به عکاسی از سوژه در حالتی گفته میشود که تصویر نهایی به اندازهی واقعی سوژه (معادل ۱:۱) یا بزرگتر باشد. معمولا فاصلهی دوربین به سوژه بسیار کم است به همین دلیل تصویری در اندازهی متفاوت از واقع خواهیم داشت که در دستهی عکسهای کلوزآپ قرار میگیرد. در عکاسی ماکرو اگر ابعاد تصویر یک سوژه بر روی فریم فیلم استاندارد (معمولا ۳۵ میلیمتر) با ابعاد واقعی سوژه برابر باشد بزرگنمایی ۱:۱ نامیده میشود. از عکاسی ماکرو یا ماکروگرافی اغلب برای عکاسی از حشرات و یا جواهرآلات استفاده میکنند ولی کابردهای خلاقانهی دیگر نیز در پورتفولیوی عکاسان زیادی به چشم میخورد.
ابزار عکاسی ماکرو (ماکروگرافی)
الف) لنز دوربین
برای عکاسی ماکروگرافی میتوانید از لنزهایی استفاده کنید که به شما بزرگنمایی ۱:۱ یا تا حداقل ۱:۲ را بدهند. لنزهای مخصوص عکاسی ماکرو که در بازار وجود دارند معمولا فاصلهی کانونی ۹۰ تا ۱۰۵ میلیمتری و بزرگنمایی ۱:۱ را پوشش میدهند. لنزهای کانن (Canon)، نیکون (Nikon)، سامیانگ (Samyang) و تامرون (Tamron) که اغلب لنز ماکروی تقریبا ۱۰۰ میلیمتری دارند و قدرت بزرگنمایی آنها ۱:۱ است اغلب ارزش خریدن دارند.
خریدن لنز مناسب عکاسی ماکرو اولین قدم عکاسی ماکرو محسوب میشود. اگر از سکه و یا اشیاء با لبههای برجسته عکس میگیرید بهتر است لنزی انتخاب کنید که تیزی لبهها را در عکس از بین نبرد.
این نوع لنزها با فاصلهی کانونی ثابت در بازار یافت میشوند و ایراد اصلی آنها این است که باید در تعداد بالا خریداری شوند و عکاسان آماتور چنین هزینههایی را تقبل نکنند. لنزهایی که فاصلهی کانونی مابین ۴۰ تا ۲۰۰ میلیمتری دارند اغلب خوب هستند و اکثرا بزرگنمایی ۱:۱ دارند.
فیلتر عکاسی ماکرو (عکاسی کلوزآب)
فیلترهای عکاسی ماکرو برای عکاسی Close-up به کار میروند، جلوی لنز بسته میشوند و با کم کردن فاصلهی کانونی ضریب فوکوس را بالا میبرند. این کار عملا بزرگنمایی خاصی ندارد و در نهایت برای بزرگنمایی باید فاصلهی دوربین و سوژه را کم کرد و در فاصلهی خاصی قرار گرفت. بنابراین گزینههای چندان مطلوبی برای فوکوس در عکاسی ماکرو محسوب نمیشوند.
اکستنشن تیوب (Extension tube)
این وسیله شبیه لنز است با این تفاوت که عدسی ندارد و فقط بین لنز و سنسور فاصله میاندازد. عیب این وسیله این است که مانع ورود نور لازم میشود که عاملی مهم و شایان توجه است و همچنین برای فوکوس در نهایت باید به سوژه بسیار نزدیک شد.
مبدل تله (Tele convertors)
این ابزار عکاسی در واقع یک لنز کوچک است که بین لنز اصلی و دوربین قرار میگیرد و باعث افزایش فاصلهی کانونی لنز اصلی میشود. مبدل تلههای ۱.۴، ۱.۷ و ۲ در بازار یافت میشوند. مزیت این مبدلها این است که فوکوس را پایین نمیآورند ولی این مبدلها نیز باعث افت نور شدید میشوند و کنتراست تصویر را نیز پایین میآورند.
لنز معکوس
در این حالت لنز به صورت برعکس روی بدنهی دوربین نصب میشود. روشهای مختلفی برای معکوس کردن لنز وجود دارد:
۱. رینگ معکوس کردن (Reverse ring) بر روی دوربین نصب میشود و لنز را معکوس میکند.
۲. مبدل معکوس (Reverse convertor adapter) که دارای دو سر است که یکی جلوی لنز و دیگری پشت لنز بسته میشود و لنز به طور کامل معکوس میشود.
۳. برگردان لنز (Reverse lens) که توسط یک تعمیرکار حرفهای دوربین انجام میشود. برای این کار ساز و کار لنزها را به طور کامل باید تغییر داد.
۴. مبدل دستی که با مقوا و حلقهی فیلتر UV ساخته میشود.
ب) دیافراگم
دومین ابزار عکاسی مهم در ماکروگرافی دیافراگم است چرا به صورت مستقیم روی عمق تصویر تاثیر میگذارد. این کار نیاز به آزمون و خطا دارد ولی میتوانید با یک دوربین کانن با دیافراگم f/22 یک تصویر ماکرو از یک حشرهی کوچک بگیرید. البته در حالت کلی عمق تصویر زیادی بدست نمیآورید ولی در صورت استفاده از فلاش میتوانید با دیافراگمهای f/22 و f/16 نیز عکاسی ماکرو با عمق تصویر نسبتا خوب داشته باشید.
ج) فلاش
برای عکاسی ماکرو با عمق مطلوب بهتر است از فلاش زدن استفاده کنید که تصویر شما در اثر حرکت سوژه یا لرزش دوربین تار نشود. فلاشهای خودکار گزینههای خیلی خوبی هستند چون تمرکز شما معطوب دوربین و سوژه است و عکس دقیقتری حاصل خواهد شد.
د) سرعت شاتر
اگر از فلاش استفاده میکنید بهتر است سرعت شاتر را روی ۲۰۰/۱ یا ۲۵۰/۱ تنظیم کنید. ولی اگر از فلاش استفاده نمیکنید سرعت شاتر شما باید به قدری بالا باشد که لرزش دوربین یا حرکت جزئی سوژه باعث تاری تصویر نشود. معمولا سرعت شاتر ۴۰۰/۱ میتواند انتخاب خوبی باشد.
ر) ایزو
در صورتی که از فلاش خودکار استفاده میکنید ایزو را روی حدود ۴/۱ تنظیم کنید که در این حالت ایزوی عکاسی ماکروی شما حدود ۱۰۰ تا ۸۰۰ خواهد شد. برای مواردی که فلاش ندارید ایزوی بالاتر و سرعت شاتر بسیار بالاتر لازم به طوری که ایزوی نهایی شما بین ۸۰۰ تا ۳۲۰۰ باشد.